a) Eksik sigorta
MADDE 1462– (1) Sigorta bedeli, sigorta değerinden az olduğu takdirde, sigorta edilmiş menfaatin bir kısmının zarara uğraması hâlinde sigortacı, aksine sözleşme yoksa, sigorta bedelinin sigorta değerine olan oranına göre tazminat öder.
TTK Madde 1462
GEREKÇE/Madde 1462 – Tazminat sigortalarında esas, sigortanın sigorta değeri üzerinden yapılması, diğer bir ifade ile sigorta bedeli ile sigorta değerinin birbirine eşit olmasıdır. Ancak sigorta bedeli ile sigorta değeri arasında fark olması bilerek veya bilmeyerek meydana gelebilir ki bu halde eksik sigortadan bahsedilir. 6762 sayılı Kanunun 1288 inci maddesinde yer alan eksik sigortaya ilişkin düzenleme, Tasarının bu maddesinde de temel olarak korunmuştur. Ancak, maddede 6762 sayılı Kanunun 1288 inci maddesinin ikinci fıkrasına yer verilmemiştir. Şöyle ki, eksik sigortada sigortacı özellikle sigorta ettiği rizikonun bir kısmının sigorta ettiren üzerinde kalmasını istemiş olabilir. Ayrıca, genel hukuk ilkeleri çerçevesinde, taraflar yapmış oldukları sözleşmeyi ancak karşılıklı iradeleri ile değiştirebilir veya sona erdirebilir. Bu nedenle, devam eden sözleşmenin tek taraflı bir irade beyanı ile değiştirilebilmesi de menfaatler dengesi açısından uygun görülmemiştir.
KARARLAR
1. “Dava konusu uyuşmazlıkta ekspertiz çalışması sonucunda tespit edilen verimin beyan edilen verimden daha fazla olduğu anlaşılmıştır. Dosya kapsamı ve poliçeden anlaşıldığı üzere, davacı tarafından beyan edilen verim miktarına göre yapılan sigorta, eksik sigortadır. TTK m.1462 hükmünde eksik sigorta, “Sigorta bedeli, sigorta değerinden az olduğu takdirde, sigorta edilmiş menfaatin bir kısmının zarara uğraması halinde sigortacı, aksine sözleşme yoksa, sigorta bedelinin sigorta değerine olan oranına göre tazminat öder” şeklinde düzenlenmiştir. Uyuşmazlık hakem heyetince Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortaları Tarife ve Talimatları 2.2.(3) gereğince beyan edilmiş verimin gerçek verimin altında olması durumunda davalının beyan edilen verime kadar sorumlu olacağı, verim yükseltmesinin yapılmadığı, eksik sigorta hükümlerinin de uygulanamayacağı gerekçesiyle başvurunun reddine karar verilmiş ise de Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları ve poliçe hükümlerinde davacının tazminat talep edemeyeceği yönünde düzenleme bulunmamaktadır. O halde hakem heyetince, eksik sigortanın söz konusu olduğu kabul edilerek TTK m.1462 hükmü gereğince davacı sigortalının talep edebileceği miktar belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.” Yargıtay 11. HD., E:2022/6366, K:2022/7778 T:03.11.2022