II – Yetkisiz imza
MADDE 678– (1) Temsile yetkili olmadığı hâlde bir kişinin temsilcisi sıfatıyla bir poliçeye imzasını koyan kişi, o poliçeden dolayı bizzat sorumludur; bu poliçeyi ödediği takdirde, temsil olunduğu kabul edilen kişinin haiz olabileceği haklara sahip olur. Yetkisini aşan temsilci için de hüküm böyledir.
TTK Madde 678
GEREKÇE/Madde 678 – 6762 sayılı Kanunun 590 ıncı maddesinden, dili güncelleştirilerek alınan bu maddenin kaynağı CBA’nın 8 inci maddesidir.
KARARLAR
1. “Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (6102 sayılı Kanun) 370 … maddesinde anonim şirketlerin aksi öngörülmediği sürece çift imza ile temsil edileceğinin düzenleme altına alındığı, davacı şirketin de yönetim kurulu kararı gereğince üç yönetim kurulu üyesinden herhangi ikisinin atacağı müşterek imza ile temsil ve ilzam edildiği, takibe konu bono üzerinde iki aynı imza bulunduğu, imzaların iki ayrı kişiye ait olduğu yönünde bilgi, belge ve iddia bulunmadığı, davacı şirket … imza ile borçlandırılamayacağından dava konusu senet ve takip nedeniyle sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne… Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA…” Yargıtay 11. HD., E:2023/1621, K:2024/353, T:16.01.2023
2. “Dava, itirazın iptali istemine ilişkin olup, davacı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde borcun sebebi “… mahkeme huzurundaki borç kabul beyanı ve buna ilişkin kesinleşmiş ilâm” olarak gösterilmiş, bizatihi kendisi bir borç sebebi ve dayanağı olan çeke dayanılmamış ise de borcun sebebi olarak gösterilen ceza mahkemesindeki yargılamanın da esasen işbu davaya konu çeke ilişkin olduğu, davalı …’in çeki Gökçek Tekstil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti kaşesi ile imzaladığını ve mal karşılığı kendi rızasıyla ciro yoluyla davacıya temlik ettiğini beyan ettiği, ciro tarihinde G… Tekstil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.nin dava dışı şirketle birleşerek infisah etmiş olduğu ve ayakta olmadığı anlaşılmıştır. Bu durumda, 6102 sayılı Kanun’un 678 inci maddesinin “Temsile yetkili olmadığı hâlde bir kişinin temsilcisi sıfatıyla bir poliçeye imzasını koyan kişi, o poliçeden dolayı bizzat sorumludur.” hükmü de gözetilerek taraf delilleri toplanarak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken hatalı gerekçelere yazılı şekilde hükmü kurulmuş doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.” Yargıtay 11. HD., E:2022/1691, K:2023/3934, T:21.6.2023
3. Bu aşamada belirtmek gerekir ki takibe dayanak bononun borçlusunun tüzel kişi olması hâlinde, yetki belgesinde tüzel kişiyi temsile yetkili şahısların bonoyu imzalamış olmasına ve usulünce kaşe basılmış olmasına dikkat edilmelidir. Bu durumda, bonodan doğan sorumluluk doğrudan doğruya temsil edilen tüzel kişiye ait olur. Yetkisiz imza hâlinin düzenlendiği TTK’nın 778. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bonolarda da uygulanması gereken aynı Kanun’un 678. maddesi “Temsile yetkili olmadığı hâlde bir kişinin temsilcisi sıfatıyla bir poliçeye imzasını koyan kişi, o poliçeden dolayı bizzat sorumludur; bu poliçeyi ödediği takdirde, temsil olunduğu kabul edilen kişinin haiz olabileceği haklara sahip olur. Yetkisini aşan temsilci için de hüküm böyledir.” şeklindedir.
Diğer taraftan avale ilişkin hükümler TTK’nın 778. maddesinin 3. fıkrası gereğince bonolar hakkında da uygulanır. TTK’nın 776. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendi ile aynı Kanun’un 778. maddesinin atfı ile uygulanması gereken TTK’nın 701. maddesi birlikte değerlendirildiğinde bononun geçerli olması için tek imza yeterlidir ve senet ön yüzüne atılan ikinci imza aval şerhi sayılır. Ne var ki, poliçenin ön yüzüne düzenleyen tarafından iki imza atılmış olsa dahi, bu imzalar TTK’nın 700. maddesine göre aval olarak kabul edilemez. Ancak, keşideciden başka bir kişi tarafından aval veya benzeri sözler kullanılarak imzalanmışsa aval olarak sayılır.” Yargıtay HGK., E:2021/605, K:2022/1821, T:21.12.2022