II – Protesto
MADDE 809– (1) Protesto veya buna denk olan belirleme, ibraz süresinin geçmesinden önce yapılmalıdır.
(2) İbraz, sürenin son gününde yapılırsa, protesto veya buna denk belirleme, izleyen iş gününde de yapılabilir.
TTK Madde 809
II – Protesto
MADDE 809– (1) Protesto veya buna denk olan belirleme, ibraz süresinin geçmesinden önce yapılmalıdır.
(2) İbraz, sürenin son gününde yapılırsa, protesto veya buna denk belirleme, izleyen iş gününde de yapılabilir.
GEREKÇE/Madde 809 – Bu madde, 6762 sayılı Kanunun 721 inci maddesinden, dili güncelleştirilerek aynen alınmıştır.
KARARLAR
1. “Takibe konu çekin keşide tarihinde yürürlükte olan 6102 Sayılı TTK’nın 808/1. maddesine göre, çekin süresinde muhatap bankaya ibraz edildiğinin, ibraz günü de gösterilmek suretiyle çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla tespiti zorunlu olup, ibraz hususunun belge üzerine yazılan bu şerh ile kanıtlanması gerekmektedir. Süresinde ibraz edilen çekin ödenmediğinin, aynı Kanunun 808/2. maddesi gereğince, muhatap tarafından, ibraz günü de gösterilmek suretiyle “çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla” belirlenmesi halinde hamilin, cirantalar, keşideci ve diğer çek borçlularına karşı başvurma hakkı bulunmaktadır.
Aksi takdirde, alacaklı müracaat hakkını kaybeder.
TTK’nın 796/1. maddesi gereğince çek, düzenlendiği yerde ödenecekse on gün, düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse bir ay içinde muhataba ibraz edilmelidir. TTK’nın 809/1. maddesine göre de; çekin, ibraz süresi içinde muhatap bankaya ibrazı, protesto veya buna denk işlemle belirlendiği takdirde, yasal şekilde ibraz edildiğinin kabulü gerekir.
6100 sayılı HMK’nın 20/1. maddesine göre “(1) Görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi hâlinde, taraflardan birinin, bu karar verildiği anda kesin ise bu tarihten, süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi gerekir. Aksi takdirde, bu mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.” hükmü uyarınca görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi üzerine, kararın kesinleşmesinden itibaren iki hafta içerisinde kararı veren mahkemeye başvurularak dosyasının gönderilmesi talep edilmelidir.
Somut olayda ise takip dayanağı çek, Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. Selçuklu KONYA şubesine ibraz edilmiş arkasına ibraz yerine geçebilecek “mahkeme kararı gereği tedbir konulduğu” şerhi konulmuş ise de, bahsi geçen şerh ibraz tarihi taşımadığından çekin bankaya ibraz edildiği kabul edilemez. Her ne kadar ibraz süresi içerisinde yetkisiz icra dairesi olan Konya İcra Dairesinde borçlu hakkında 08.02.2023 tarihinde takip başlatılmış ise de; borçluların süresinde yetki itirazı üzerine Konya 4. İcra Hukuk 2023/76 Esas 2023/172 Karar sayılı kararıyla Konya İcra Dairesinin yetkisizliğine, talep halinde dosyanın yetkili İzmir Nöbetçi İcra Müdürlüğüne gönderilmesine karar verildiği ve yetkisizlik kararının 11.04.2023 tarihinde kesinleştiği halde alacaklı vekili tarafından, HMK’nın 20. maddesi gereğine belirlenen iki haftalık süre içinde dosyanın yetkili icra dairesine gönderilmesinin talep edilmediği görülmekle bu takibin açılmamış sayıldığının kabulü gerekir. İzmir İcra Dairesine 28.04.2023 tarihinde yeniden harç yatırılarak açılan takibin ise çekin keşide tarihine göre 10 günlük süreden sonra açılmış olması nedeniyle TTK 809/1 maddesinde belirtilen yasal ibraz yerine geçemeyeceği tabiidir. Bu nedenlerle çekin süresinde ibrazının bulunmadığı yönündeki mahkeme gerekçesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.” Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, E:2024/89, K:2024/5945, T:06.06.2024