İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Anabilim Dalı’ndan Dr. Erdem ATEŞAĞAOĞLU’nun hazırlamış olduğu ”Vergi Hukuku Bakımından Anonim Şirketlerde Kâr Payı Dağıtımı” adlı eser, On İki Levha Yayıncılık tarafından Ocak 2012’de yayınlanmıştır.
Yayıncının eser ile ilgili sayfasına buradan ulaşabilirsiniz.
ÖNSÖZ
Vergi Hukuku Bakımından Anonim Şirketlerde Kâr Payı Dağıtımı adlı bu kitap, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mali Hukuk programı çerçevesinde doktora tezi olarak hazırlanmış ve 01.07.2011 tarihinde Prof. Dr. Süheyl Donay, Prof. Dr. Esra Ekmekçi Çalıcıoğlu, Prof. Dr. Billur Yaltı, Prof. Dr. Ateş Oktar ve Prof. Dr. Gülsen Güneş tarafından oluşturulan jüri önünde savunularak, oybirliğiyle başarılı bulunmuştur. Çalışma kitap haline getirilirken esasa ilişkin temel bir değişiklik yapılmamış, sadece değerli jüri üyelerinin değerlendirmeleri dikkate alınarak belirli düzeltmeler ve eklemeler yapılmıştır.
Çalışmamızın amacı, şirketlerin faaliyetleri sonucunda elde ettiği kâr üzerinden yaptığı dağıtımı farklı boyutlarıyla ele almak ve özellikle konuyu vergisel bir yaklaşımla irdelemektir. Bu çerçevede, konu hakkında yasa hükümleri, yargı kararları ve doktrindeki yaklaşımlara yer verilmiş, esaslı aksaklıklar saptanarak incelenen hususlardaki belirli sorunsallara ilişkin değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Kâr payı dağıtımı temelinde ortaklıklar hukukuna özgü bir konudur. Ancak şirketlerin yasal koşullara uygun şekilde gerçekleştirdiği kâr payı dağıtımı işlemi yerine kazancını istediği yere, vergi yükünü azaltmak veya ortadan kaldırmak suretiyle aktarmasını sağlayan işlemleri tercih etmesi konunun vergisel bir yaklaşımla özel olarak irdelenmesine yol açmıştır. Zira vergi hukuku bakımından kâr payı dağıtımı sayılan ancak özel hukuk bakımından başka hukuki görünüşlerdeki bu işlemler, ekonomik açıdan olağan kâr payı dağıtımıyla aynı sonucu vermesi ve şirket ile işlem tarafına vergisel avantaj sağlaması sebebiyle önem arz etmektedir. Bu itibarla kârpayı dağıtımının biri olağan diğeri de olağanüstü/vergisel amaçlı olmak üzere iki farklı şekilde gerçekleştirilmesi konunun her iki hukuk alanında geniş ölçüde araştırılıp değerlendirilmesini gerektirmiştir. Ayrıca şirket kârı ve bu tutar üzerinden dağıtılan kâr payı üzerinde oluşan vergi yükü şirket kârının farklı işlemlerle dağıtılmasına neden olduğundan kâr payı dağıtımının vergilendirilmesi konusunda ayrı bir bölüm açılması söz konusu olmuştur.
Bu çalışmanın hazırlanması aşamasında teşekkür borcu olduğum kişilerin başında tezin danışmanlığını üstlenerek çalışmamın her aşamasında değerli katkılarım esirgemeyen, bilgisi; desteği ve tecrübeleriyle her zaman teşvik edici olan saygıdeğer hocam Prof. Dr. Süheyl DONAY başta olmak üzere, akademik hayatımın her aşamasında ve özellikle sıkıntılı zamanlanmdaki desteğiyle ilk günden beri yanımda olan, bizlere huzurlu bir çalışma ortamı sağlayan ve yol gösterici yaklaşımıyla ilerlememizi sağlayan İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Anabilim Dalı Başkanı değerli hocam Prof. Dr. Esra EKMEKÇİ ÇALIClOĞLU’na minnet ve teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Tez izleme komitemde yer alan ve motive edici yaklaşımı ile katkılarını esirgemeyen Prof. Dr. Ateş OKTAR’a ayrıca teşekkür ederim. Tezimin şekillenmesi ve oluşmasındaki yapıcı eleştirileri, değerlendirmeleri ve içten destekleri nedeniyle Prof. Dr. Billur YALTI’ya, Prof. Dr. Gülsen GÜNEŞ’e müteşekkir olduğumu belirtmek isterim. Bilgi ve fikirlerini paylaşan, yardımları ile çalışmanın bu hale gelmesine emek veren başta değerli kürsü hocalarım Doç. Dr. Mahmut KAŞIKÇI, Yard. Doç. Dr. Z. Ertunç ŞİRİN ve Yard. Doç. Dr. İrfan BARLASS olmak üzere, çalışma arkadaşlarım Araş. Gör. Cengizhan HATİPOĞLU, Araş. Gör. Gamze GÜMÜŞKAYA ile Araş. Gör. Altan RENÇBER’e içtenlikle teşekkür ediyorum.
Ayrıca kitabın yayımlanması sırasında titiz bir çalışma gösteren On İki Levha Yayınevinin sahibi sayın Erol Öz’e ve tüm yayınevi çalışanlarına teşekkürlerimi sunarım.
Son olarak, bu çalışmamın uzun ve yorucu geçen zaman süreci içerisinde bana her türlü olanağı sağlayan, sıkıntılı anlarımda desteklerini hep arkamda hissettiğim babam Cumhuriyet Savcısı Emin Ateşağaoğlu, annem Funda Ateşağaoğlu, ağabeyim Yard. Doç. Dr. Orhan Erem Ateşağaoğlu’na ve eşim Psikolog Pınar Ateşağaoğlu’na özverilerinden dolayı çok teşekkür ederim.
Çalışmamızın içerik ve sonuçları itibariyle hukuk literatürüne katkıda bulunması ve tüm ilgililere faydalı olması dileğiyle.
Dr. Erdem ATEŞAĞAOĞLU
Ataköy